Butoniga, Crkva sv. Križa / Z-856

Crkva sv. Križa jednobrodna je romanička građevina s polukružnom izbočenom apsidom i dvolučnom preslicom s dva zvona. Unutrašnji prostor zaključen je otvorenim krovištem, a zidovi i apsida crkve bogato su oslikani oko 1400. godine. U apsidi je izveden prikaz Krista u slavi ispod kojeg se reda dvanaest apostola, dok su na sjevernom i južnom zidu nekad bili prizori iz Kristova života i muke te likovi svetaca. Slike su krasile lađu u dva niza. U donjem sloju, osim prizora svetaca, pronađeni su i najstariji prikazi “mrtve prirode” u Istri. Prizor Posljednje večere nepovratno je izgubljen zbog bombardiranja crkvice 1942. godine od strane Nijemaca. Na pročelnom, zapadnom zidu, zanimljiv je prikaz smrti kao kosca. Autor je ostao anoniman ali je njegov stil upečatljivo spojio modu 14. stoljeća s religijskim prizorima.